Granen, kies voor het volle koren! Deel 2

Als aanvulling op 'Granen, kies voor het volle koren! Deel 1' worden in deze blog zoals beloofd de granen die glutenvrij zijn besproken. Het gaat hier om boekweit, gierst, haver, teff, quinoa, maïs en rijst. Deze granen zullen verder worden toegelicht! Wanneer u geïnteresseerd bent in glutenvrij koken is dit receptenboek precies wat u zoekt. Klik hier om het direct te bestellen!

Boekweit

Boekweit is een zaad uit de duizendknoopfamilie. Het wordt als cultuurgewas wel eens tot de granen gerekend, maar dit is niet correct. Boekweit is glutenvrij. Het zaad heeft de vorm van een driehoek.Boekweit komt uit koude streken zoals Rusland, Siberië en Centraal-Azië. Het geeft een verwarmende energie en is daarom zeer geschikt voor de winter. Boekweit geeft kracht en van oudsher zegt men dat kinderen er druk van worden. Daarentegen is boekweit licht verteerbaar en vochtafdrijvend. Boekweit bevat veel lysine wat een essentieel aminozuur is wat in vele granen naar verhouding niet zoveel voorkomt. Je kunt verkrijgbaar als meel of pasta, zoals de Japanse sobanoedels. Omdat boekweit glutenvrij is, geeft het een zwaar en compact brood.

Gierst

Gierst groeit zowel in het zuiden als in het noorden en heeft warmte nodig om te kunnen groeien. Gierst neemt veel minerale stoffen op uit de grond. Het bevat ijzer, fluor, magnesium en kiezelzuur. Dit heeft een gunstige werking op de huid, nagels en haar. Maar gierst bevat bijna geen calcium. Ter compensatie van het lage kalkgehalte kun je het goed combineren met bijvoorbeeld geroosterde amandelen. Gierst is een verwarmend graan. Daarom past het het beste bij het winterseizoen. Het heeft een vrij droge smaak. Naas dat gierst goed is voor nagels en haar, helpt het ook je bloedsuikerspiegel te stabiliseren. Gierst is glutenvrij.

Haver

Haver groeide oorspronkelijk in Ierland, Schotland en het noorden van Engeland. Haver is een zeer krachtig graan met een zoete smaak en verwarmende energie. Om deze reden past haver goed bij de herfst en de winter. Dat haver een krachtig graan is, is duidelijk te zien wanneer paarden gevoerd worden met dit graan. Haver bevat veel onverzadigde vetzuren. Haver kan helpen bij magnesium- en ijzergebrek, dus bijvoorbeeld bij bloedarmoede. Haver bevat de voedingsstof bèt anglicaan. Dit is een type koolhydraat die het cholesterolgehalte verlaagt. Haver is glutenvrij, maar als je daarop moet letten, is het raadzaam om de verpakking goed te lezen. Een haverveld kan verontreinigd zijn met een of meerdere plantjes van een glutenhoudend graan. Daarnaast moet de molen waar haver geplet of gemalen wordt, met extra zorg gereinigd worden. Hier worden vaak ook glutenhoudende granen verwerkt.

Teff

150 teffkorels wegen evenveel als een tarwekorrel. De opbrengst is dus laag. Van oorsprong komt het uit Ethiopië, maar sinds het begin van de 21e eeuw wordt teff ook in Nederland verbouwd. Hoewel teff wel gluten bevat, is het toch geschikt voor mensen met coeliakie. Het bevat namelijk niet de schadelijke glutenfractie. Daarnaast bevat teff veel meer langzaam verteerbare, complexe koolhydraten dan andere granen. Hierdoor houd je na het eten van teff langer een 'vol gevoel'. Ook bevat teff meer calcium dan andere graansoorten, waardoor het interessant is voor veganisten. Omdat de korrels zo klein zijn, is het niet mogelijk ze te pellen voordat ze gemalen worden. Daarom is teffmeel altijd volkorenmeel. Dat betekent dat het rijk is aan voedingsvezels. Teffmeel kan op dezelfde manier verwerkt worden als tarwemeel.

Quinoa

Quinoa komt van nature voor in Zuid-Amerika. Het is geen graan, maar wordt in de toepassing wel zo gebruikt. De Inca's noemden het supergraan, omdat quinoa veel essentiële aminozuren en onverzadigde vetzuren bevat. In vergelijking met andere granen is het zeer rijk aan vitamines B2 en E en de mineralen ijzer, magnesium en koper. Echter, net als bij gierst, is het calciumgehalte relatief laag. Quinoa is gemakkelijk te bereiden, ongeveer tien tot vijftien minuten koken en klaar! Het is volledig glutenvrij en is hierdoor een goede vervanger voor bijvoorbeeld couscous. De wat nootachtige smaak en de makkelijke verteerbaarheid maken het tot een zeer geschikte vervanger. Ook voor wie niet glutenvrij hoeft te leven maar eens iets anders wilt dan rijst, pasta of couscous is quinoa een aanrader.

Maïs

Maïs is een graan dat zijn oorsprong vindt in Midden-Amerika. De zaden van maïs zijn meestal goudgeel. Oorspronkelijk had maïs ook kleuren als rood en paarsblauw. De zoete maïs, ook wel suikermaïs genoemd, is de variant die het meest gegeten wordt. Van maïs kun je uiteraard ook meel malen. Dit geeft een zoete geur en smaak aan brood. Je kunt de draden van een verse maïskolf laten drogen en er thee van trekken. Deze thee versterkt de nieren. Maïs is glutenvrij en kan ook verwerkt worden tot bijvoorbeeld polenta bij de avondmaaltijd.

Rijst

Rijst groeit uiteraard in Azië, maar ook in Europa, bijvoorbeeld in Italië. Het is sinds mensenheugenis het basisvoedsel van een groot deel van de mensheid. Er zijn veel verschillende soorten rijst. Er is bruinde ronde rijst, bruine lange rijst, bruine zoete rijst, risottorijst, wilde rijst (zwart en rode rijst. Bij een natuurvoedingswinkel heb je behoorlijk wat keus. Zorg wel dat je de rijst altijd in koud water wast. Deze wordt in bulk vervoerd en er zit altijd grijs in de rijst. Soms heeft de rijst een lichtgroene kleur. Het gaat hier dan om te vroeg geoogste rijst. In een pan water zal een goede kwaliteit rijst altijd naar de bodem van de pan zakken. Rijst werkt kalmerend op de hersenen en op het zwenuwstelsel. Rijst bevat weinig natrium, dus voor mensen met een nieraandoening of verhoogde bloeddruk zal het een voedzaam graan zijn.

Varieer met granen!

Combineer eens verschillende soorten granen. Vervang bijvoorbeeld de helft van je rijst door gerst. Kook vervolgens de rijst, gerst en een snufje zout op dezelfde manier zoals je normaal rijst kookt. Of vervang je aardappels in de stamppot eens door gierst. Of maak van krachtige havervlokken een heerlijke, knapperige, voedzame muesli. Kortom, varieer! Volkoren granen bevatten veel mineralen, sporenelementen en vooral vitamine B12. En laten die nou net (brood)nodig zijn voor de hersenen. Dus ben je bij je volle verstand? Kies dan voor volle granen! Heeft u vragen over dit onderwerp? Neem dan contact met ons op of plaats een reactie onder deze blog! Wij proberen zo snel mogelijk antwoord te geven op uw vraag.